Hệ thống lương hưu không công bằng? Ý kiến của các chuyên gia.
Berlin. Để có thể tiếp tục tài trợ cho lương hưu, nhà lập pháp đã thay đổi nhiều thứ. Những gì đã bị loại bỏ và người trẻ bị thiệt thòi như thế nào.
Các thế hệ trẻ phải chấp nhận nhiều sự cắt giảm phúc lợi khi nói đến lương hưu theo luật định.
Lương hưu hiện nay có còn công bằng giữa các thế hệ không? Các chuyên gia tỏ ra nghi ngờ về gói lương hưu II mới được Chính phủ Liên bang Đức thông qua. Ngoài ra trong những thập kỷ qua đã có nhiều đợt giảm lương hưu để ổn định hệ thống. Những yếu tố quan trọng nhất:
Tăng đóng góp lương hưu: Để duy trì mức lương hưu ở 48%, chính phủ Đức đã quyết định trong khuôn khổ gói lương hưu II rằng các đóng góp cho hệ thống lương hưu sẽ tăng. Năm 2028, tỷ lệ đóng góp sẽ tăng lên 20% và dự kiến vào năm 2030 sẽ vượt quá 22%. Hiện tại, tỷ lệ đóng góp cho lương hưu là 18,6% thu nhập trước thuế. Chủ tịch Viện Nghiên cứu Kinh tế Đức (DIW Berlin) Marcel Fratzscher cho rằng việc ổn định mức lương hưu bằng cách tăng đóng góp là "một sự phân phối lại từ trẻ sang già". "Thế hệ già vẫn nhận được các quyền lợi không đổi còn thế hệ trẻ phải chịu chi phí," Fratzscher viết trong một bài blog.
Đánh giá mới về thời gian đào tạo và thất nghiệp: Thời gian học phổ thông trường chuyên và cả đại học từ năm 2009 không còn được tính điểm lương hưu nhưng vẫn được tính là thời gian chờ. Tuy nhiên hiện tại có thể nộp thêm tiền cho thời gian học đại học vào hệ thống lương hưu, điều này có thể có lợi theo chuyên gia lương hưu Johannes Geyer từ DIW. Điều này nên được thực hiện trước khi 45 tuổi.
Giảm quyền lợi đối với người thất nghiệp dài hạn: Vào những năm 1990 thời gian thất nghiệp dài hạn còn được coi là thời gian bảo hiểm bắt buộc, nhưng hiện nay những người nhận trợ cấp xã hội lâu dài không còn được tính điểm lương hưu nữa. Bãi bỏ lương hưu nghề nghiệp cho người trẻ: Từ năm 2001 nhà nước không còn trả lương hưu nghề nghiệp cho những người sinh sau năm 1961. Kể từ đó người lao động phải tự bảo hiểm tư nhân nếu không thể tiếp tục làm việc vì lý do sức khỏe.
Giảm lương hưu cho người thân đối với các cuộc hôn nhân từ năm 2002: Cải cách quyền lợi cho người thân đã dẫn đến việc giảm mạnh các quyền lợi. Những người kết hôn sau năm 2001 chỉ nhận được 55% lương hưu của người đã qua đời thay vì 60% trước đây. Cũng có sự cắt giảm dành cho người thân dưới 46 tuổi.
Giảm trừ cho lương hưu sớm: Việc có thể nghỉ hưu sớm mà không bị giảm trừ từ năm 60 tuổi đã trở thành quá khứ. Các giới hạn tuổi nghỉ hưu sớm được áp dụng từ giữa những năm 1990. "Do tỷ lệ thất nghiệp cao người ta đã cố gắng giảm tải thị trường lao động," Geyer từ DIW giải thích.
Đóng góp bắt buộc cho bảo hiểm chăm sóc và bảo hiểm y tế: Từ năm 1995 người về hưu cũng phải đóng góp vào bảo hiểm chăm sóc. "Đây là những chi phí mà trước đây không có". Từ những năm 1980 người về hưu không còn được miễn đóng góp vào bảo hiểm y tế.
Giá trị lương hưu giữa Đông và Tây được điều chỉnh: Để bù đắp sự thiệt thòi trong tính toán lương hưu ở phía Đông do mức lương thấp hơn, thu nhập ở phía Đông đã được "đánh giá cao hơn". Điều này đảm bảo rằng người lao động trung bình ở phía Đông có quyền lợi lương hưu tương đương với người lao động trung bình ở phía Tây. Tuy nhiên sự điều chỉnh này sẽ kết thúc vào tháng 1 năm 2025. "Tất cả người trẻ phía Đông phải chấp nhận rằng mức lương ở phía Đông vẫn thấp hơn phía Tây và do đó lương hưu cũng sẽ ít hơn".
Chuyên gia: Hệ thống lương hưu "về cơ bản là công bằng" nếu một điều kiện được đáp ứng Theo Hiệp hội Xã hội Đức (SoVD) những cắt giảm này đặc biệt ảnh hưởng đến những người đã hoặc sắp về hưu. Chuyên gia kinh tế Martin Werding nói: "Hợp đồng thế hệ" cơ sở của hệ thống lương hưu không phải là một hợp đồng thực sự. Thế hệ trẻ bị buộc phải tham gia." Điều này phải như vậy để nhà nước có thể ổn định hệ thống. Tuy nhiên việc tài trợ dựa trên đóng góp sẽ trở nên khó khăn hơn trong những năm tới, chủ yếu vì thiếu một cột trụ tài chính bổ sung.
Chuyên gia lương hưu Jan Scharpenberg từ Finanztip cho rằng hệ thống lương hưu "về cơ bản không bất công đối với người trẻ". "Bởi vì nó có cơ chế nhân tố bền vững để đảm bảo rằng tăng lương hưu sẽ được giảm khi số người đóng góp ít hơn số người hưởng lương hưu,". Nhưng việc cố định mức lương hưu trong quá khứ và tương lai đã làm giảm hiệu quả của cơ chế này đối với những thay đổi nhân khẩu. "Đó là chính sách lương hưu không phải hệ thống lương hưu".
Người trẻ cũng hưởng lợi từ việc tăng lương hưu Người trẻ cũng được hưởng lợi. "Bởi vì họ cũng đã có quyền lợi lương hưu qua thu nhập của mình. Điểm lương hưu đã được ghi nhận trong tài khoản lương hưu, và giá trị của những điểm này cũng tăng lên theo mỗi lần tăng lương hưu," chuyên gia lương hưu giải thích. Tuy nhiên, khoản tiền này chỉ được trả khi về hưu, nên cảm giác là người trẻ chỉ đang đóng góp.
Dù sao đi nữa, để có một cuộc sống tuổi già không lo lắng, cũng cần phải tiết kiệm riêng. Scharpenberg khuyến nghị một kế hoạch tiết kiệm dài hạn vào một ETF như MSCI World. Càng bắt đầu sớm, càng có lợi.
tin-tuc.de tổng hợp