Cuộc khủng hoảng ngành công nghiệp ô tô của Đức sẽ ảnh hưởng đến thị trường lao động như thế nào

Những tin tức kinh tế ảm đạm và mối đe dọa cắt giảm việc làm tại các hãng sản xuất ô tô lớn của Đức đã làm dấy lên lo ngại rằng một cuộc suy thoái có thể đang đến gần. Chúng tôi đã nói chuyện với các chuyên gia về kinh tế và lao động để tìm hiểu cách nó sẽ ảnh hưởng đến thị trường việc làm.

Các thành viên của liên đoàn công nhân kim loại IG Metall biểu tình tại Hanover, nơi diễn ra các cuộc đàm phán giữa liên đoàn và ban quản lý Volkswagen

Các nhà kinh tế, chính trị gia và người lao động đều đang theo dõi sát sao nhà sản xuất ô tô Volkswagen của Đức trong tuần này sau thông tin rằng công ty có kế hoạch đóng cửa các nhà máy ở Đức và cắt giảm việc làm để tăng biên lợi nhuận sau khi doanh số bán hàng sụt giảm.

VW chưa cho biết có bao nhiêu việc làm bị đe dọa, nhưng một báo cáo trên truyền thông Đức tuần trước trích dẫn các nguồn tin cho rằng có tới 30.000 vị trí có thể bị cắt giảm trong những năm tới. Đại diện của cả VW và hội đồng người lao động dự kiến sẽ bắt đầu các cuộc đàm phán về vấn đề này tại Hanover vào thứ Tư.

Nhưng VW không phải là nhà sản xuất ô tô lâu đời duy nhất đang đối mặt với thách thức. Trên thực tế, nhiều công ty hàng đầu của Đức đang chịu ảnh hưởng từ sự kết hợp của chi phí sản xuất cao, nhu cầu suy yếu và sự cạnh tranh gia tăng trên thị trường quốc tế. Nhiều nhà sản xuất ô tô Đức cũng bị chỉ trích vì đã chờ đợi quá lâu để đẩy mạnh sản xuất xe điện (EVs).

Tin tức về khả năng sa thải nhân viên xuất hiện trong bối cảnh làn sóng tin tức kinh tế xấu tại Đức và cảnh báo rằng quốc gia này có thể đang trên bờ vực suy thoái.

Chúng tôi xem xét cách cuộc khủng hoảng ngành ô tô của Đức có thể ảnh hưởng đến việc làm trên toàn quốc.

Có bao nhiêu việc làm đang bị đe dọa?

Theo Statista, khoảng 780.000 người làm việc trong ngành công nghiệp ô tô của Đức vào năm 2023. Con số này đã giảm dần kể từ năm 2018 khi có khoảng 834.000 lao động trong ngành.

Carsten Brzeski, Trưởng phòng phân tích vĩ mô toàn cầu tại ngân hàng châu Âu ING, cho rằng khi tính thêm các nhà thầu phụ và nhà cung cấp, và xem xét thực tế rằng một số khu vực địa phương phụ thuộc vào ngành ô tô, “bạn sẽ nhanh chóng thấy con số khoảng 1,2 đến 1,4 triệu việc làm” ở Đức.

“Tất nhiên, không phải tất cả những công việc này sẽ biến mất và chắc chắn không phải trong một sớm một chiều,” Brzeski nói với The Local, đồng thời nhấn mạnh: “Đó là lý do tại sao có luật lao động ở Đức. Trong trường hợp này, họ đảm bảo rằng những mất việc có thể xảy ra sẽ diễn ra dần dần.”

Nhân viên của hãng sản xuất ô tô Đức Volkswagen (VW) biểu tình khi bắt đầu cuộc họp chung của công ty tại Wolfsburg, miền bắc nước Đức, vào ngày 4 tháng 9 năm 2024

Tiến sĩ Enzo Weber, Trưởng phòng dự báo và kinh tế vĩ mô tại Viện Nghiên cứu việc làm (IAB) của Đức, lưu ý rằng mặc dù các nhà sản xuất ô tô lớn hơn cuối cùng có thể thích ứng với những thay đổi trên thị trường, nhưng các nhà cung cấp phụ tùng nhỏ hơn của họ đang đối mặt với rủi ro ngay lập tức.

“Volkswagen có thể chuyển sang sản xuất ô tô điện, nhưng một công ty nhỏ với 100 nhân viên sản xuất ốc vít cho động cơ đốt trong, họ thực sự đang gặp vấn đề,” Weber nói với The Local.

Ông nói thêm rằng những loại nhà cung cấp này trước đây đã cung cấp một số lượng lớn công việc tốt, được trả lương cao ở Đức, nhưng hiện nay họ đang gặp thách thức trên toàn quốc.

Tỷ lệ thất nghiệp có gia tăng không?

Tình hình tại Volkswagen đang thu hút sự chú ý vào thời điểm này. Nhưng điều đáng lo ngại hơn trong bức tranh lớn là việc cắt giảm nhân sự tại VW có thể là điềm báo cho sự gia tăng tỷ lệ thất nghiệp trên nhiều lĩnh vực ở Đức.

Theo số liệu gần đây từ cơ quan thống kê Đức (Destatis), có 1,65 triệu người thất nghiệp vào tháng 7 năm 2024, tăng 346.000 người, tương đương 26,5% so với năm trước.

“Tôi không đưa ra dự đoán nào về mức độ tồi tệ có thể xảy ra,” Brzeski nói. “Chúng ta vẫn còn biết quá ít để có thể nói điều đó.”

IAB duy trì một 'Chỉ số Thị trường Lao động' dựa trên khảo sát hàng tháng từ các cơ quan việc làm địa phương trên khắp Đức và châu Âu. Theo chỉ số của IAB, dự báo việc làm của Đức đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ cuộc khủng hoảng Covid.

Tuy nhiên, Weber lưu ý rằng "chúng ta vẫn đang có mức việc làm kỷ lục ở Đức". Vấn đề là một số lĩnh vực - cụ thể là sản xuất, xây dựng và bán lẻ - đang thu hẹp lại.

Cuối cùng, ngành công nghiệp ô tô của Đức đang mắc kẹt trong sự chuyển đổi ở cả thị trường trong nước và toàn cầu. Và sự liên kết chặt chẽ của ngành ô tô với ngành sản xuất rộng lớn hơn của đất nước có nghĩa là mất việc trong ngành ô tô có thể dẫn đến mất việc ở các lĩnh vực khác.

Câu trả lời khả thi duy nhất ở đây là “đầu tư và cải cách dài hạn”, Brzeski gợi ý.

Về phần mình, Weber cho rằng chính sách thị trường lao động của Đức cần tập trung vào "phát triển những người lao động trong công việc cũ sang các lĩnh vực mới, chẳng hạn như các ứng dụng nhiên liệu hydro trong ngành ô tô".

Làn sóng thất nghiệp có thể kéo dài bao lâu?

Theo quan điểm của Brzeski, sẽ không có gì đặc biệt ngạc nhiên nếu có thêm một làn sóng sa thải việc làm nữa vào thời điểm này.

“Sau bốn năm đình trệ kinh tế, việc thị trường lao động chậm lại là điều 'bình thường',” ông nói, đồng thời cho biết ông có thể dự đoán sự gia tăng cắt giảm việc làm trong các ngành công nghiệp của Đức trong những tháng tới.

“Sự gia tăng thất nghiệp có khả năng tiếp tục cho đến cuối năm 2025 do cắt giảm việc làm và tình trạng suy yếu kinh tế kéo dài,” ông dự đoán.

tin-tuc.de tổng hợp