Việt Nam đang thu hút các tập đoàn chip trên toàn cầu. Đất nước này lôi cuốn bằng những kỹ sư được đào tạo tốt và chi phí lao động thấp. Nhưng điều gì ẩn sau sự bùng nổ này?

Hiện nay, khi lắp ráp một máy tính cá nhân hoặc mua một thiết bị điện tử mới, người ta sẽ ngày càng thấy nhiều dòng chữ "Made in Vietnam" trên bao bì thay vì "Made in China". Theo báo Asia Times, quốc gia Đông Nam Á này đang phát triển thành một đối thủ mới quan trọng trong ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu, hưởng lợi từ việc tách rời khỏi Trung Quốc, một động thái được Mỹ thúc đẩy trong khuôn khổ cuộc chiến chip.

Đào tạo tốt với mức lương thấp

Việt Nam ghi điểm nhờ đội ngũ kỹ sư được đào tạo bài bản và có động lực cao, làm việc với mức lương tương đối thấp. Điều này đã thu hút nhiều công ty đóng gói và thiết kế chất bán dẫn từ Mỹ, Đức, Nhật Bản, Hàn Quốc và Đài Loan.

Theo Viện nghiên cứu ISIS Malaysia, Việt Nam với chính sách công nghiệp hướng tới công nghệ, đang đi theo mô hình của Malaysia, hiện là nhà xuất khẩu chất bán dẫn lớn thứ sáu thế giới và chiếm 13% ngành công nghiệp lắp ráp, kiểm tra và đóng gói toàn cầu.

Xu hướng thúc đẩy Việt Nam như một giải pháp thay thế cho Trung Quốc được chính quyền Biden ủng hộ trong khuôn khổ "quan hệ đối tác chiến lược" giữa hai nước, nhưng điều này có thể diễn ra độc lập.

Các viện nghiên cứu thị trường ước tính rằng các kỹ sư Việt Nam kiếm được khoảng 8.000 USD mỗi năm, tức chỉ bằng một nửa so với mức lương ở Malaysia. So với đó, mức lương tại Hàn Quốc là 34.000 USD, Đài Loan 46.000 USD, Nhật Bản 50.000 USD và Singapore 68.000 USD.

Mức lương cho các kỹ sư thiết kế với dưới ba năm kinh nghiệm làm việc tại Việt Nam dao động từ 10.000 đến 15.000 USD, trong khi tại Mỹ, con số này từ 65.000 đến 70.000 USD.

Sự chênh lệch lương này giải thích lý do tại sao Intel vận hành cơ sở lắp ráp, đóng gói và kiểm tra tích hợp lớn nhất của mình tại Việt Nam và cơ sở đóng gói 3D tiên tiến nhất tại Malaysia.

Đức cũng mở rộng hiện diện tại Hà Nội

Infineon Technologies, nhà sản xuất chất bán dẫn lớn nhất của Đức, cũng đã thành lập một đội ngũ phát triển tại văn phòng mới của họ ở Hà Nội, được khai trương vào tháng 6 năm ngoái. Các nhà quản lý của Infineon nhấn mạnh tầm quan trọng của Việt Nam do nhu cầu cao về kiểm tra chức năng và thiết kế mạch tùy chỉnh.

Các công ty Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan và Mỹ cũng đã mở rộng sự hiện diện tại Việt Nam. Renesas Electronics, nhà sản xuất thiết bị bán dẫn tích hợp lớn nhất của Nhật Bản, đã hoạt động tại Việt Nam từ năm 2004 và có trung tâm thiết kế lớn nhất bên ngoài Nhật Bản tại đây. Samsung Electro-Mechanics, Hana Micron Vina và Hanmi Semiconductor sản xuất các đế đóng gói, bảng mạch in và thiết bị đóng gói bán dẫn tại Việt Nam.

Chính phủ Việt Nam đặt mục tiêu đào tạo 50.000 kỹ sư bán dẫn vào năm 2030 – khoảng gấp mười lần so với hiện nay, theo Phó Giáo sư Trương Việt Anh từ Đại học Khoa học Tự nhiên Hà Nội.

Việt Nam hưởng lợi từ cuộc cạnh tranh toàn cầu về chất bán dẫn

Tuy nhiên, sự hiện diện lớn nhất trong ngành công nghiệp bán dẫn tại Việt Nam đến từ Mỹ. Bên cạnh Intel, các công ty Mỹ như Microchip, Marvell, Qualcomm, Synopsis, Cadence, Savarti, Uniquify và Amkor đều có mặt tại Việt Nam.

Amkor đã khai trương nhà máy đầu tiên của mình tại Việt Nam vào tháng 10 năm 2023, được coi là "hiện đại hàng đầu" và nhằm cung cấp một chuỗi cung ứng an toàn và đáng tin cậy cho các ngành công nghiệp chủ chốt như viễn thông, ô tô, máy tính hiệu suất cao và các lĩnh vực khác.

Đất nước xã hội chủ nghĩa với chính quyền độc đoán này đang trực tiếp hưởng lợi từ cuộc đối đầu hệ thống giữa Mỹ và Trung Quốc: Mặc dù Đạo luật CHIPS của Mỹ cũng cung cấp hỗ trợ tài chính cho ngành công nghiệp bán dẫn tại Việt Nam và các khu vực khác thông qua Quỹ Bảo mật và Đổi mới Công nghệ Quốc tế (ITSI), có vẻ như sáng kiến này sẽ tạo ra nhiều việc làm hơn tại Việt Nam so với Mỹ.

Bộ trưởng Thương mại Mỹ Gina Raimondo cho biết khoản tài trợ được đề xuất sẽ nâng cao an ninh chuỗi cung ứng, nhưng dường như ít nhất trong ngắn hạn, nó chủ yếu mang lại lợi ích cho thị trường lao động Việt Nam.

Báo Đức: Việt Nam trên con đường trở thành cường quốc về chất bán dẫn